maandag 10 maart 2008

Israël en de Kerk





In het onderstaande artikel leest u de reactie van het Bestuur Christenen voor Israël op het eerder geplaatste "Viva Palestina! Blog"-onderwerp over de nota over het Israëlisch-Palestijns-Arabisch conflict van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN).


Reactie op PKN-nota

geschreven door Bestuur Christenen voor Israël, 15 januari 2008



De dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) presenteerde eind vorig jaar een
nota over het Israëlisch-Palestijns-Arabisch conflict als bijdrage tot de meningsvorming binnen de PKN in Nederland. Een afvaardiging van stichting Christenen voor Israël nam afgelopen week deel aan een hoorzitting van het moderamen van de synode waarin de reactie van het bestuur van Christenen voor Israël op de PKN-nota werd besproken. Hierin roept Christenen voor Israël de kerk op een op de Bijbel gefundeerd beleid ten opzichte van Israël te voeren.

Wij willen u, indien u lid bent van de PKN, oproepen om ook zelf te reageren op de inhoud van de nota en uw kerk aan te sporen om wat betreft Israël te luisteren naar Gods beloften aan Zijn volk. Een breed gedragen geluid moet worden gehoord.

Reactie op de PKN-nota over het Israëlisch-Palestijns-Arabisch conflict (Christenen voor Israël)

Waardering

Allereerst willen wij uitspreken dat we waardering hebben voor veel wat wij in het rapport lezen. Met vreugde hebben we hoofdstuk drie gelezen, waarin onder andere de theologische hoofdlijnen geschetst worden die in het verleden in de verenigde kerken geformuleerd zijn. De kerk in Nederland heeft zich wat Israël betreft ferm en duidelijk uitgesproken en is daarin een voorloper en stimulans geweest voor vele kerken in andere landen.We waarderen een aantal punten die al in de beleidsnotitie van 2003 genoemd worden en in de huidige nota worden gehandhaafd: De erkenning van het mede schuldig staan aan de Shoah. Het afwijzen van elke vorm van vervangingstheologie. Het afwijzen van elke vorm van antisemitisme. De erkenning van de noodzaak steeds weer het gesprek met Israël te zoeken en de erkenning dat het niet aan de kerk is te beoordelen wie tot het volk Israël behoort.Veel van wat geschreven is in hoofdstuk 4.3 over de bijbelse en historische verbondenheid van volk en land heeft onze hartelijke instemming. Er worden prachtige en theologisch sterke dingen gezegd zoals: “De Eeuwige roept geen geloofsgemeenschap maar een stamverband, een volk (…) Gaande weg wordt in de vijf boeken van de Thora duidelijk dat in de opdracht tot heiliging ook het land opgenomen is.”


Teleurstelling

Onze teleurstelling is dan ook groot als die duidelijke bijbelse hoofdlijnen even later niet meegenomen worden en niet praktisch worden vertaald in een duidelijk standpunt dat opkomt uit het lezen van de Schrift. In feite onderscheidt de kerk zich op deze manier niet van het spreken van de wereld buiten haar. Het lijkt wel of het zicht op de beloften van God en het profetische woord vastloopt en plaats maakt voor de bewering dat Israël als staat gedragen wordt door het internationale volkenrecht. Wij menen dat dit een gevaarlijk standpunt is. Wat is de aard en wat zijn de grondslagen van het internationale recht? De volkerenwereld wordt immers niet gevoed door het Woord van God. Zij heeft andere belangen en interessen waarmee zij de situatie in Israël tegemoet treedt. Geestelijk gezien moeten wij zeggen dat de volkerenwereld in de Bijbel in eerste instantie tegenstander en hinderaar is van Gods plannen met Israël en de wereld en niet deze plannen bevorderd. We noemen Psalm 2 en Zacharia 12 als sprekende voorbeelden. Kan een wereld die van God vervreemd is de hoeder van Israël zijn?


Het geheim van Israël

Door de staat Israël allereerst te beschouwen als een nationale entiteit, die ook zo benaderd moet worden, beroven wij Israël van haar geheim: Dat zij ontstaan is, gedragen wordt en toekomst heeft bij de gratie van de trouw van God en de vervulling van Zijn Woord. Op deze wijze vervalt de kerk in dezelfde fout die in de bijbelse geschiedenis van Israël op zoveel kritiek stuit van de profeten.Weliswaar spreekt het rapport over de opdracht van de kerk om zich kritisch en profetisch uit te spreken jegens de overheid en daar zijn we blij mee. De overheid van Romeinen 13 kan immers ook werktuig van de Satan worden en ontaarden in de overheid van Openbaring 13. Het is opmerkelijk dat de eerste internationaal-rechtelijke beslissingen ten aanzien van Israël, de Balfourverklaring in 1917, christenzionistisch geïnspireerd waren en latere duidelijk anti-Joods. Er is zelfs gesproken over zionisme als racisme.Maar zij laat vervolgens dat profetisch-kritisch spreken achterwegen. In tegendeel, bijna emotioneel verlaat de nota de rust en waardigheid van haar spreken om vervolgens op een beschamende wijze een karikatuur neer te zetten van Joden en christenen die het land vanuit hun ‘extreme religie’ zouden claimen. Zij en wij claimen helemaal niets! De Bijbel is het die spreekt over het land als een eeuwige bezitting voor het Joodse volk en nergens in de Heilige Schrift is sprake van een gewenste opdeling van het Beloofde Land. Er wordt zelfs over geoordeeld.


We hebben te maken met heilsgeschiedenis

Wat wij missen is de aandacht en ook de waardering voor de sterke religieus-zionistische component in de Israëlische samenleving. Deze is het immers die het Joodse volk niet alleen als een natie typeert, maar de nadruk legt op het wezen van Israël, dat het namelijk door God verkoren is en door Zijn beloften en trouw gedragen wordt. Het is ook deze component in de Israëlische samenleving die terugkeer van het Joodse volk naar het Beloofde Land ziet als een vervulling van Gods beloften en die beschouwt als een stap in de heilsgeschiedenis die leiden zal tot de uiteindelijke verlossing van Israël en de wereld door de komst van de Messias.De Joden die de bijbelse gebieden van Judea en Samaria bewonen – wij denken dat het juister is deze namen te gebruiken dan te spreken van de Westelijke Jordaanoever of Westbank – doen dat uit een diepe geloofsverbondenheid met dit deel van het land dat historisch maar ook profetisch zo’n belangrijke plaats inneemt. Hier liggen plaatsen als Silo, Bethel en Hebron. Hier woonden de aartsvaders, hier spraken profeten als Elia en Elisa en het is juist hier dat de Schriften zeggen dat de Messias zijn volk zal weiden. Het zou de kerk sieren als zij in deze tijd het herbewonen van deze gebieden zou steunen en haar inwoners zou bemoedigen. Terzijde zij opgemerkt dat er al eeuwen een Joodse aanwezigheid geweest is. We denken alleen al aan Hebron, waar in 1929 de Joden werden afgeslacht of verdreven in een van de beruchte progroms uit die jaren. Bovendien heeft Israël deze gebieden nooit in een aanvalsoorlog gezocht te veroveren, maar zijn ze Israël toegevallen toen de Arabische naties de Joodse staat aan alle kanten aanvielen met het doel het te vernietigen.


Welke vluchtelingen?

Wat wij ook missen is het noemen van de 800.000 Joodse vluchtelingen die in 1948 uit de Arabische wereld verdreven zijn met achterlating van al hun bezittingen. Het is onevenwichtig om in de nota alleen melding te maken van de Arabische vluchtelingen die Israël in 1948 ontvlucht zijn. Met nadruk ontkennen wij de bewering als zouden veel van deze vluchtelingen al generaties in het land gewoond hebben. Dat is onjuist. Israël was eeuwenlang een desolate uithoek van het Ottomaanse rijk, een gebied van moerassen en woestijnen, waar mensen eerder wegtrokken dan kwamen wonen. De komst van de Joodse pioniers trok veel Arabieren uit de regio aan die zich daar vestigden omdat de omstandigheden er vele malen beter waren dan in hun geboorteplaats. Een onderzoek van de Verenigde Naties (VN) laat zien dat voor de Tweede Wereldoorlog onder de Arabische bevolking van Palestina meer dan 23 talen gesproken werden en dat de definitie van vluchteling voor deze groep werd bijgesteld, aangezien velen nog maar zo kort in het land woonden dat zij officieel de status van vluchteling niet zouden kunnen ontvangen en zo geen aanspraak zouden kunnen maken op hulp van de instanties van de VN.


De Palestijnse mythe

Nimmer is er sprake geweest van een Palestijnse staat of onafhankelijkheid in de geschiedenis. Die is door niemand ook gezocht of begeerd. Na de Joodse verdrijving uit het land is het land gedurende eeuwen in handen geweest van Romeinen, Byzanthijnen, Mongolen, Mamelukken en Ottomanen. In 1948 was er slechts de afwijzing van een Joodse staat. Zelfs bij de oprichting van de PLO in 1964 gaat het in eerste instantie nog niet om het streven naar een eigen staat. De ontwikkeling van het Palestijnse nationalisme en het streven naar een eigen onafhankelijkheid is historisch gezien een novum en iets van de tweede helft van de twintigste eeuw. Het begrip Palestijn als aanduiding voor een Arabische identiteit is pas in de jaren ‘60 door Yasser Arafat geïntroduceerd en in zwang gekomen. Voorheen was het zelfs alleen een benaming voor de Joden die naar onafhankelijkheid streefden.


Onzorgvuldig en eenzijdig

De schets van de politieke-historische ontwikkeling in de nota is sowieso onzorgvuldig. Om een paar voorbeelden te noemen:- De Arabieren vielen de Joodse inwoners van Palestina al voor het uitroepen van de staat Israël aan. Zo vernietigden de Jordaniërs en Arabieren in 1947 de Joodse dorpen ten zuiden van Jeruzalem. In 1948 volgde een massale aanval vanuit alle landen uit de omgeving.- Op pagina 9 wordt gesproken over het ‘beheer’ van Egypte over de Gazastrook, terwijl in een vergelijkbare situatie het Israëlische beheer ‘bezetting’ wordt genoemd.- Het zou zorgvuldig geweest zijn om te noemen dat Israël in 1967 (pagina 9) in een ‘pre-emptive strike’ alleen Egypte aanviel en dat Jordanië daarna zelf Israël aanviel.-Er wordt gesproken over het niet uitvoeren van resolutie 242 van de VN. Dat is niet terecht. De hele Sinaï is teruggegeven aan Egypte. In die zin is er voldaan aan de tekst van de resolutie. Bovendien wordt hierin niet gesproken over terugtrekking van Israël uit ‘de’ veroverde gebieden, maar slechts van ‘gebieden’.- Op pagina 12: In de internationale verhoudingen is er geen ‘Palestijnse Nationale Autoriteit’. Deze term wordt alleen door de Palestijnse Autoriteit zelf gebruikt. Het lichaam dat gezag uitoefent over de Palestijnse gebieden heeft in de internationale verdragen ‘Palestinian Authority’ (Palestijnse Autoriteit). Er is geen ‘Nation of Palestine’.- Op pagina 10 wordt met betrekking tot de Tweede Libanonoorlog geen melding gemaakt van het lijden van het Joodse volk in Galilea onder de voortdurende raketaanvallen van Hezbollah op de bevolking.- Sprekend over de gebeurtenissen in Hebron (pagina 15) wordt gesuggereerd dat de terreur aan beide kanten evenredig is. Dat is zo naast de waarheid. Er zijn geen gevallen bekend van Joden die Arabische gezinnen uitmoorden, restaurants en bussen opblazen en baby’s uit de handen van hun moeders schieten. Dat zijn geen eenmalige incidenten, maar acties die door de PLO, Hamas en hun milities doelbewust zijn opgezet en voorbereid. Door op deze manier te schrijven maken de opstellers er bijna een soap van met aan beide zijden de ‘good guys’ en de onvermijdelijke ‘bad guys’.


De inhoud van gerechtigheid

In plaats van het profetisch woord en de eeuwige beloften van God, spreekt de nota graag over gerechtigheid. Dat zou het sleutelwoord zijn in de benadering van het conflict. Daar zouden beide partijen op aangesproken moeten worden en Israël vanuit de Thora. Dat klinkt goed, maar laten we het dan ook echt op de manier van de Thora doen. Dat wil zeggen: uitspreken dat er in de Bijbel geen sprake is van een eigen staat van de bijwoners in het land, maar dat van de bijwoners in het land gevraagd wordt de geboden van God te respecteren en Zijn Naam te eren en Israël te zegenen. Alleen in die context wordt gesproken over gerechtigheid. Door uit te gaan van de wenselijkheid van een nieuwe onafhankelijke moslimstaat binnen de grenzen van het Beloofde Land en vervolgens hiertoe het woord tzedaka (Hebreeuws voor gerechtigheid) op te voeren getuigt van een halfslachtig spreken dat zich niet onderscheidt door een bijbels inzicht in het begrip.


De islam

De bespreking van de rol van de islam in het conflict is te mager. Het rapport mist daarom de geweldige dreiging die uitgaat van de volken die Israël omringen en ook het werkelijke doel van de Palestijnse strijd. Wat de visie van Hamas is, is wel duidelijk, maar ook de Palestijnse Autoriteit weigert Israël te erkennen als volk. Zij typeert in haar handvest het Jodendom als een religie dat geen bijzondere aanspraak kan maken op welk gebied dan ook. Het feit dat het Joden en christenen niet is toegestaan om te bidden op het tempelplein en de voortdurende opgravingen op het plein om elk spoor van Joodse aanwezigheid uit te wissen spreken voor zich.Het is wishful thinking om te denken dat het bestaan van een eigen Palestijnse staat naast Israël vrede betekent. Dat is de eigen traditie van tolerantie inlezen in de islam. Veelmeer zou men moeten analyseren waarom de opgave van de Joodse bevolking in de Gazastrook niet tot verzoening heeft geleid, maar tot een onophoudelijk bombardement van de Joodse dorpen in de Negev. Men zou dan tot de conclusie gekomen zijn dat het Midden-Oosten Nederland niet is en dat in de Arabische wereld andere normen en waarden gelden dan hier. Men zou ook begrepen hebben dat Hamas, zoals gesteld wordt (pagina 11) niet alleen niet effectief tegen de raketaanvallen optreedt, maar ze zelf organiseert! In feite is het ‘Heilige’ land met Jeruzalem als centrum voor de islam helemaal niet zo heilig. Jeruzalem komt in de Koran niet voor. Er was tijdens het schrijven van de Koran helemaal geen heiligdom in Jeruzalem waaruit Mohammed ten hemel had kunnen varen en de verhalen van Hagar en Ismaël spelen zich voor het belangrijkste deel af in de omgeving van Mekka. Jeruzalem en het Heilige Land worden pas belangrijk als de Joden zich daar vestigen, wat als een inbreuk gezien wordt op de Arabische moslimsuprematie in het hele Midden-Oosten. Historisch feit is dat alleen onder Israëlisch bestuur Jeruzalem werkelijk voor alle godsdiensten toegankelijk blijkt.


Palestijnse christenen

In haar contacten met de Palestijnse christenen zou de kerk zich moeten realiseren dat de vervangingstheologie die veel oude kerken in het Midden-Oosten huldigen niet alleen een laakbaar punt in hun geloofsleer is, maar dat het zich ook praktisch vertaalt in het ontkennen van de aanspraken van het Joodse volk op het Beloofde land en een spiritualiseren of ontkennen van het Oude Testament. De bevrijdingstheologie van de Sabeelgroep is op dit punt nog meer af te wijzen, omdat zij aanstuurt op het opheffen van de Joodse staat op zich. Welke gronden heeft de kerk trouwens om te pleiten voor het recht van de Palestijnen’ – blijkbaar als ‘natie’ – op zelfbeschikking? Wij raden de PKN aan in het contacten met christenen in Israël oog te hebben voor die kerkelijke gemeenschappen die liefde voor Israël hebben en de waarheid van de Schrift onderkennen als zij zegt dat God Kanaän tot een eeuwige bezitting aan het Joodse volk geschonken heeft.Met nadruk wijzen wij op de verslechterde positie van de christenen. Dat heeft niets met de Israëlische aanwezigheid te maken. De emigratie van Arabische christenen is niet iets van de laatste jaren. Wij krijgen voortdurend berichten van repressie uit de zogenaamde Palestijnse gebieden. Juist daar waar de Palestijnse Autoriteit en Hamas domineren is repressie en grote onverdraagzaamheid van de Arabische bevolking die gevoed wordt door de islam. De situatie van christenen in Bethlehem en in heel Judea, Samaria en Gaza is schrijnend. Bedreigingen met de dood zijn aan de orde van de dag. In Gaza werd onlangs één van de christelijke leiders vermoord nadat de christelijke boekhandel die hij beheerde werd vernietigd. Anderen worden gedwongen moslim te worden. Dit alles betekent voor Christenen voor Israël niet dat zij de positie van de Arabische bevolking miskent. Wij vinden dat zij als minderheid in de staat Israël op een waardige wijze behandeld dient te worden. Feit is wel dat de bevolking van Gaza en de Westelije Jordaanoever gezegend is door de Israëlische aanwezigheid in de periode tot aan de Oslo-akkoorden en geleden heeft onder de Jordaanse en Egyptische bezetting. Pas na de komst van de PLO vanuit Tunis en het begin van de intifada’s met de daaruit voortkomende terreur is er een moeizame situatie ontstaan. Hiervoor brengt de Joodse overheid voor het eerst een infrastructuur aan in Samaria, Judea en Gaza. En zelfs nu, onder de aanhoudende terreur, zorgt Israël dat de bevolking van Gaza niet verstoken blijft van voedsel, medicamenten, water en elektriciteit.


Kerk in Actie

Diaconale hulp aan de zwaksten in het conflictgebied mag niet betekenen dat de kerk zich vooral wendt tot de Palestijnen. Om te besluiten daar vooral te helpen waar men zich zelf niet helpt of anderen te weinig helpen en vervolgens bij de Palestijnen uit te komen, gaat voorbij aan de enorme steun van de wereld aan de Palestijnen – men heeft per hoofd van de bevolking meer dan welke misdeelde groep in de wereld ooit ontvangen – en gaat ook voorbij aan het feit dat de rijke Arabische wereld geweigerd heeft deze geestverwanten te steunen en haar veelmeer heeft gebruikt als pion in het conflict met Israël. Het ontgaat ons waarom Kerk in Actie, vanuit de verbondenheid van de PKN met het Joodse volk, Israël niet ruimhartig steunt bij de bestrijding van de armoede, bij het integreren van de immigranten uit bijvoorbeeld Ethiopië en bij de opvang van slachtoffers van de Palestijnse terreur. Het is voor ons onbegrijpelijk dat de duidelijke verbondenheid met Israël niet leidt tot een duidelijke diaconale handreiking. Het blijft allemaal erg marginaal en het is duidelijk dat veel kerkleden voor hun steun aan Israël andere kanalen kiezen. Het is op zijn minst opmerkelijk dat een groot deel van de achterban van Christenen voor Israël bestaat uit PKN-leden.


Advies

Wat wij aan de PKN vragen is dat zij zich uitspreekt voor de ondeelbaarheid van het Beloofde Land, als het erfdeel dat God aan Israël geschonken heeft. En voorts dat zij zich verbindt met Arabische christenen die niet de vernietiging maar de zegening van Israël in hun hart dragen. Het is lofwaardig dat de kerk de vervangingstheologie afwijst, maar het zenden van een medewerker naar Sabeel is daar geen blijk van.Wij vragen de kerk dringend zich niet af te keren van de Joodse bewoners van Judea en Samaria, maar hen juist te bemoedigen, omdat hun motivatie om het land te bewonen niet voortkomt uit nationalisme, maar uit een diep geloof dat God bezig is heilsgeschiedenis te schrijven. Het past de kerk dat zij haar visie op Israël formuleert en uitspreekt voor het Aangezicht des Heren in de verwachting van de spoedige komst van het Koninkrijk. Daarin is zij gehouden alles te weren wat het bijbels getuigenis weerspreekt.Wij zegenen de PKN in deze roeping, met het gebed dat de kerk van Nederland de geesten zal kunnen onderscheiden en haar bijzondere relatie met het Joodse volk zal weten te belijden en gestalte te geven op een wijze die haar siert.

Geen opmerkingen: